Những sinh viên sư phạm có thể nằm trong số người không thể tìm được việc làm sau tốt nghiệp tại cơ sở đào tạo giáo viên hay không là một câu hỏi khó trả lời, nếu không có những thông tin chính thức.
Nên quy hoạch lại cơ sở đào tạo giáo viên?,
Theo số liệu thống kê của Cục Nhà giáo Bộ GD-ĐT, nếu không tính số giáo viên trong các trường trung cấp, cao đẳng và đại học (khoảng 102.184 người) thì có 1.134.324 người đang giảng dạy từ mẫu giáo đến THPT. Đa phần họ được đào tạo trong các trường/cơ sở đào tạo giáo viên.
Cần phải có một khảo sát chính thức, có thể do Bộ hoặc cơ quan thống kê về lao động, về đào tạo và sử dụng giáo viên hiện nay. Chỉ có một khảo sát chính thức mới có thể đưa ra số lượng chính xác. Hiện nay, nhiều trường phổ thông đang phải tuyển giáo viên dạy tiếng Anh bậc tiểu học từ nhiều nguồn, trong đó không ít người không học trong các cơ sở đào tạo giáo viên tiếng Anh. Như vậy giáo viên tiếng Anh bậc tiểu học thực sự còn thiếu. Vậy liệu có thừa thiếu cục bộ trong đào tạo, sử dụng giáo viên?
Vì thế, chỉ trên cơ sở khảo sát và dự đoán nhu cầu sử dụng thì mới có thể giao chỉ tiêu cho các trường đúng với yêu cầu sử dụng, tránh được tình trạng (quá) thừa, cung vượt cầu.
Vì sao có tình trạng thừa, thiếu giáo viên và làm cách nào để hạn chế việc đào tạo vượt nhu cầu sử dụng? Hiện có khoảng 120 cơ sở đào tạo giáo viên, như vậy là quá lớn. Nguyên do, nhiều trường vốn là CĐ sư phạm của các địa phương khi chuyển thành các trường ĐH đa ngành, việc đào tạo giáo viên vẫn được giữ nguyên. Các ĐH này do địa phương quản lý nên việc giao chỉ tiêu đào tạo giáo viên của các tỉnh thành hiện nay theo nhu cầu địa phương. Vì vậy đã thiếu sự kết nối giữa Bộ GD-ĐT và địa phương, nguồn lực của Bộ dành cho các trường sư phạm vì thế rất thấp…
Để giải quyết tình trạng này, cần phải quy hoạch lại các trường/cơ sở đào tạo giáo viên theo hướng giảm dần xuống còn khoảng 15 – 20 cơ sở. Mục tiêu của việc này là tập trung nguồn lực, đặc biệt giảng viên chất lượng cao, trong những trường được lựa chọn thực hiện đào tạo cũng như việc tập hợp nguồn lực tài chính cho nhiệm vụ đào tạo giáo viên.
Đối với các cơ sở sử dụng giáo viên, hãy sử dụng sản phẩm của các cơ sở đào tạo có uy tín. Sử dụng đúng, đủ giáo viên cho từng môn học ở nhà trường phổ thông. Giảm số lượng học sinh/lớp theo đúng quy mô lớp học theo quy định của Bộ. Tránh trường hợp quá nhiều học sinh trong một lớp vì định biên giáo viên theo quy định là tính số giáo viên/lớp. Lớp đông quá thì giáo viên phải làm việc quá mức và số sinh viên các trường sư phạm sau khi ra trường sẽ không có cơ hội có việc làm.
Nhà nước, thông qua Bộ GD-ĐT, Bộ Nội vụ xây dựng và ban hành định biên mới cho các trường học theo hướng giảm sĩ số học sinh/lớp. Nếu không giảm sĩ số học sinh/lớp thì chúng ta khó có thể nâng cao chất lượng giáo dục và bài toán giữa đào tạo và sử dụng giáo viên còn thiếu dữ liệu giải.
