Hàng triệu học sinh lớp 12 đang chọn nghề học và làm hồ sơ đăng ký dự thi, xét tuyển đại học, cao đẳng nghề đang chịu áp lực rất lớn khi chỉ có con đường là… trúng tuyển.
Tốt nghiệp THPT và chọn nghề học, thi đỗ vào một trường đại học mình mơ ước, là mục tiêu của hầu hết học sinh lớp 12 cũng như các bậc cha mẹ. Chính vì lẽ đó, các bậc phụ huynh đều kỳ vọng vào con em mình. Còn học sinh thì chịu rất nhiều áp lực để đạt được kỳ vọng của cha mẹ.
Có nên chọn nghề học theo bố mẹ?
Cha mẹ thông thường bắt con thi đại học do lý do lập trình tư duy rằng đại học là con đường duy nhất (Điều đó chính xác cho thế hệ 6 x và 7 X, 8x). Lý do thứ hai cha mẹ muốn con cái thi đỗ đại học đó là sĩ diện cá nhân do ganh đua với xã hội. Con cái đỗ đại học là đánh dấu thành công của cha mẹ. Vô hình chung bằng đại học không phải dành cho con mà lại dành cho bố mẹ thông qua chiến thắng tinh thần.Với các suy nghĩ như vậy, con cái sẽ bị ảnh hưởng vì bị bắt ép làm những điều không thích có hại lâu dài cho chính trẻ em. Quan trọng nhất đối với các bạn trẻ đó là làm sao có một nghề để nuôi sống bản thân sau này trong xã hội.
Cần bỏ suy nghĩ bằng mọi giá phải đỗ đại học
Vì cha mẹ có suy nghĩ con mình phải đỗ đại học, nên kỳ thi sắp tới trở thành gánh nặng đè lên vai các em suốt thời gian này. Các em cần phải thay đổi về mặt tâm lý, thay vì nghĩ rằng bằng mọi giá phải đỗ đại học, thì hãy suy nghĩ mình cứ cố gắng hết khả năng có thể. đại học không phải là con đường duy nhất dẫn đến thành công. Có nhiều lựa chọn để thành công mà không cần bằng đại học.
Đứng ở góc độ nhu cầu của thị trường lao động, bà Phan Thị Huyền, Phó giám đốc Trung tâm liên kết đào tạo-tư vấn giới thiệu việc làm – Trường Cao đẳng nghề số 1 – BQP, cho biết: “Suy nghĩ đỗ đại học để oai với họ hàng, bà con hàng xóm là sai lầm. Hãy nhìn vào học lực thực sự của mình. Bạn học trung bình, nếu không đỗ đại học thì cứ đường hoàng chọn cao đẳng nghề hay trung cấp để học, như thế mới có khả năng theo đuổi đến cùng. Nếu học lực yếu mà học đại học thì cũng khó theo kịp. Thực tế thị trường lao động nhiều năm qua cho thấy không ít sinh viên ra trường không tìm được việc làm đúng chuyên môn, trong khi người học cao đẳng nghề, trung cấp ra dễ tìm việc làm với mức lương phù hợp và thành công với nghề”. Chỉ tiêu tuyển dụng trình độ đại học ở nhiều doanh nghiệp chỉ chiếm khoảng 12 – 13%, trong khi trình độ cao đẳng nghề và trung cấp lên đến gần 60%.
Ai cũng vào đại học là lạc hậu
Theo PGS Văn Như Cương, chúng ta đang sống trong xã hội hiếu học lạc hậu, bởi ai cũng muốn vào đại học, trong khi số đông sinh viên ra trường không có việc làm. Nhiều trường dạy nghề, đảm bảo công việc sau tốt nghiệp nhưng ít người học.
Cha mẹ nên ủng hộ, động viên con chọn nghề học
Phụ huynh cần tôn trọng và ủng hộ quyết định chọn nghề học, trường học, bậc học của con. Cha mẹ không nên ép con học quá nhiều. Cho dù có kỳ vọng con đỗ đạt cao, cũng không nên sáng học, tối học. Việc so sánh con mình với con nhà người ta, vô tình tạo sức ép không cần thiết lên con cái. Việc cần làm trong thời gian này là giúp con đảm bảo về chế độ dinh dưỡng trong các bữa ăn và chế độ học, ngủ, nghỉ, thư giãn hợp lý.
Việc cha mẹ ép con chọn ngành học theo ý mình, hoặc do áp lực phải đỗ đại học mà chọn đại ngành học nào đó mà mình không yêu thích sẽ dẫn đến những hệ lụy khó lường. “Đã từng có thí sinh định đăng ký ngành thú y, nhưng ba mẹ ép học ngành thực phẩm. Lúc này, các em sẽ làm gì? Hãy tự tin, bản lĩnh thưa với ba mẹ rằng: Con chọn ngành học con yêu thích thì con mới đủ tâm huyết để theo đuổi và trong tương lai con mới có thể thành công. Chọn nghề không phù hợp, con không yêu thích, nếu con không bỏ học giữa chừng thì ngành học đó cũng sẽ bỏ con bất kỳ lúc nào”.